Doç. Dr. Gülfidan Uzan Çakmak
0532 736 30 60 [email protected]
Randevu Alın

KOAH

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), zararlı partikül ve gazlara maruziyet sonucu hava yollarında ve hava keseciklerinde (alveollerde) meydana gelen anormal değişiklikler ve bunlara bağlı hava yollarında daralma ve solunumsal semptomlar ile kendini gösteren önlenebilir bir hastalıktır.

KOAH, çok önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşılık, yeterince tanı konulamayan genellikle geç dönemde tanınabilen bir hastalıktır. Bunun en önemli nedeni hastalığın öykü ve fizik muayene bulgularının spesifik olmamasıdır. KOAH Ciddi bir ölüm nedenidir ve büyük ekonomik ve sosyal yük oluşturmaktadır.

Doç. Dr. Gülfidan Uzan Çakmak - Göğüs Hastalıkları & Tüberküloz Uzmanlık Alanları - Koah

KOAH’IN BELİRTİLERİ NELERDİR?

  • Özellikle fiziksel aktiviteler sırasında nefes darlığı
  • Hırıltı ve nefes darlığı
  • Göğüste sıkışma
  • Beyaz, sarı veya yeşil renkli olabilen balgam
  • Siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde ciltten mavimsi bir renk)
  • Sık solunum yolu enfeksiyonları
  • Yorgunluk ve halsizlik
  • İstenmeyen kilo kaybı (ileri aşamalarda)
  • Ayak bileklerinde, ayaklarda veya bacaklarda şişme

KOAH’IN RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

KOAH genellikle orta-ileri yaşta grubunda görülür ve yavaş ilerleyen bir hastalıktır. KOAH’lı hastalar erken dönemdeki hastalığa ait belirtileri genellikle sigara içiminin ve yaşlılığın doğal belirtileri olarak görürler ve önemsemezler. Başta nefes darlığı olmak üzere hastalığın semptomları çok artınca doktora başvururlar.
KOAH gelişimi için tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörü sigara dumanıdır. Farklı tip tütün kullanımı (nargile, puro, pipo vb.) ve çevresel tütün dumanı da KOAH gelişmesine katkıda bulunmaktadır. Hiç sigara içmemiş KOAH’lı hastalarda en önemli risk faktörlerinin artmış yaş, önceki astım tanısı, işyerinde organik tozlara maruziyet, çocuklukta şiddetli solunum sistemi enfeksiyonu öyküsü ve özellikle kadınlarda düşük eğitim düzeyi raporlanmıştır.

KOAH TANISI

Nefes darlığı ve öksürük olan, çevresel ya da mesleksel kirliliğe maruziyet hikayesi olan, sigara içenlerde spirometri (solunum fonksiyon testi) yapılarak tanı konur.

KOAH ŞİDDETİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?

KOAH şiddetini belirleyen iki önemli faktör vardır: Alevlenmeler ve eşlik eden hastalıklardır. Alevlenme, günlük olağan değişmelerin ötesinde akut olarak hastanın semptomlarının kötüleştiği ve düzenli tedavide değişiklik gerektirecek boyutta akut olarak bozulmasıdır.
Alevlenmeler sık hastane yatışlarına, ölümlere ve yaşam kalitesinde dramatik olarak azalmaya neden olmaktadır. KOAH alevlenmesinin en önemli nedeni enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Bu nedenle kış aylarında alevlenme riski artıyor.

Eşlik eden hastalıklar, KOAH’la doğrudan ilişkisi olsun veya olmasın, birlikte bulunan bir veya daha fazla hastalığı tanımlamaktadır.
KOAH’a eşlik eden hastalıklar; kardiyovasküler hastalıklar (kalp yetersizliği, kalp krizi), şeker (diabetes mellitus), kemik erimesi (osteoporoz), akciğer kanseri, uyku apne sendromu ve depresyon olarak sıralanmaktadır. KOAH ve eşlik eden hastalıklar arasındaki ilişki incelendiğinde hem hastalıkların varlığı KOAH’ı kötüleştirmekte hem de KOAH ilerledikçe eşlik eden hastalıklar da kötüleşmektedir.

KOAH TEDAVİSİ

Hastanın semptom, spirometre ve alevlenme durumuna göre basamak tedavisi uygulanır. Tedavi genellikle inhalasyon şeklinde uygulanır ancak alevlenmeler esnasında ya da ileri dönemdeki hastalarda damardan, ağızdan, nebulizasyon yolu ile tedavi uygulamaları da yapılabilmektedir. Yine bazı durumlarda oksijen tedavisi verilmesi gerekir.

KOAH tanısı erken konulmalı, hastalık risk faktörleri azaltılmalı ve etkin olarak tedavi edilmelidir. Unutulmamalıdır ki; KOAH önlenebilir  ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.

 

 

Özel durumlarda KOAH ve tedavisi

KOAH tedavisinde kullanılan ilaçlar

Ve bu konudaki diğer yazılarım yakında…